Het landschap is zeer
gevarieerd met zandstranden, bergen, savannes, tropisch regenwoud en
woestijnachtig duinlandschap. Het kustgebergte, het beboste Cordillera
de la Costa, is een uitloper van het Andesgebergte met hoogtes tot bijna
2800 meter. Dit gebergte loopt van het westen tot aan het schiereiland
Paría in het oosten van Venezuela. De bergketen deelt zich op een
gegeven moment in de Serranía de la Costa en de Serranía del Interior.
Tussen deze twee bergketens liggen vruchtbare hoogvlaktes en beschutte
dalen en het is tevens het dichtstbevolkte gebied van Venezuela.
Het Andesgebergte splitst zich in
verschillende bergketens waaronder het Venezolaanse Cordillera de
Mérida. Rond de stad Mérida bereikt de Venezolaanse Andes hoogtes tot
5000 meter. De hoogste top is de Pico Bolívar (5007 meter). Tussen de
Cordillera de Mérida en de Sierra de Perijá ligt het Maracaibo- bekken.
Dit gebied wordt gedomineerd door het grote meer Lago de Maracaibo (met
13.500 km2 het grootste meer van Zuid-Amerika), waar de meeste olie
wordt gewonnen. Door de passaatwinden die hier waaien is het een vrij
droog landschap met langs de kust bij Coro zelfs een woestijnachtig
duinlandschap.
De
eindeloze centrale laagvlakte in het midden van Venezuela wordt de
Llanos genoemd en neemt een derde van het land in beslag. Deze vlakte
loopt zelfs tot diep in Colombia door. Het stroomgebied van de 2140 km
lange Orinoco loopt hierdoor, samen met ontelbare rivieren en kanalen.
De Río Caroní is met 640 km de tweede grootste rivier van Venezuela. In
de buurt van de oceaan vertakt de Orinoco zich tot een immense delta,
bedekt door moerasbossen.
In het zuiden van Venezuela ligt het
Guayana-massief en de Venezolaanse Amazonas. Beiden zorgen voor een
afwisselend en fascinerend landschap. Het Guayana-massief is al
miljarden jaren oud. Het is een plat, honderden meters dik schild. Door
aardbevingen en aardverschuivingen ontstonden hoogtes en laagtes. Door
erosie werd het schild in de loop der tijden als het ware in stukken
gesneden en zo ontstonden de ca. honderd imposante tafelbergen met hun
platte toppen en steile hellingen. Veel watervallen storten zich hier
naar beneden. De Salto Ángel stort zich 979 meter de diepte in en is
daarmee de hoogste waterval ter wereld.
Voor de Venezolaanse kust liggen 72 veelal kleine, onbewoonde
koraaleilanden die samen de Dependencias Federales vormen. Het grootste
en bekendste is het toeristeneiland Isla Margarita dat samen met nog
twee eilandjes de deelstaat Nueva Esparta vormt.
Venezuela maakt sinds 1889 aanspraak op het gebied in Guyana ten westen
van de Río Essequibo, meestal aangeduid als “zona en reclamación”.
Venezuela ligt met zijn zuidpunt net
boven de evenaar en heeft dus een tropisch klimaat met een gemiddelde
temperatuur van 27°C, wat kenmerkend is voor een tropisch klimaat.
Seizoenen kent Venezuela eigenlijk niet hoewel er wel gesproken wordt
over invierno (winter) en verano (zomer) maar daarmee wordt alleen de
regentijd en de droge tijd bedoeld. Het grootste deel van Venezuela ligt
in de “tierra calente”, de hete klimaatzone. Hier schijnt bijna elke dag
de zon en lopen de temperaturen op naar gemiddeld 30°C. Dit klimaat komt
o.a. voor aan de kust, de Llanos, op de eilanden en in het
Maracaibo-bekken. Passaatwinden zorgen ervoor dat de hitte op de
eilanden en aan de kust goed te verdragen is. In de Orinoco-delta en het
Amazonegebied is het door de zeer hoge luchtvochtigheid nauwelijks te
harden. Deze klimaatzone reikt tot ca. 800 meter hoogte.
De “tierra templada” is een gematigde
zone tussen de 800 en 2000 meter hoogte. De gemiddelde temperatuur is er
bijna altijd rond de 20°C. In de Cordillera de la Costa, waar o.a. de
hoofdstad Caracas ligt, heerst vooral een soort nevelklimaat. Warme
lucht uit de laagvlakte of van de Caribische Zee condenseert aan de
hellingen en zorgt vaak voor nevel die het klimaat wat aangenamer maakt.
De koude zone, de “tierra fria” ligt tussen de 2000 en 3000 meter hoogte
met temperaturen tussen de 10°C en 16°C. Boven de 3500 meter ligt de
“tierra helada”, de vorst- en ijszone. Op de Andestoppen daalt de
temperatuur regelmatig tot ver onder de 10°C. Eeuwige sneeuw ligt rond
de 5000 meter hoogte. Het regenseizoen duurt van ongeveer half april tot
begin november en er vallen dan vaak ‘s nachts korte maar hevige
tropische regenbuien, waarbij grote hoeveelheden water naar beneden
komen. Caracas heeft een gemiddelde jaartemperatuur van 19,6°C en een
jaarlijkse neerslag van 810 mm; deze cijfers zijn voor La Guaira aan de
kust ten noorden van Caracas 27,0 °C respectievelijk 490 mm en voor
Ciudad Bolívar aan de Orinoco 19,6 °C respectievelijk 920 mm. In het
Amazonas-gebied valt gemiddeld meer dan 2000 mm neerslag per jaar.
Tijdens de Europese winter is het in Venezuela zomer en daardoor droger. |